Het beperken van schijnzelfstandigheid vraagt om meer dan alleen juridische en fiscale kennis. Het vereist ook een sterk maatschappelijk bewustzijn en een proactieve houding. Als opdrachtgever speel je een cruciale rol in het vormgeven van eerlijke en transparante arbeidsrelaties. De bouw- en infrasector ligt onder het vergrootglas van de Belastingdienst, waardoor het essentieel is om risico’s te beperken en de juiste stappen te zetten. In dit artikel bespreken we hoe jij als opdrachtgever kunt bijdragen aan een duurzame en eerlijke arbeidsmarkt.

Leiderschap tonen: Maak bewuste keuzes

Als opdrachtgever bepaal jij de richting van de arbeidsrelaties binnen jouw organisatie. Dit gaat verder dan alleen juridische compliance — het gaat ook om de maatschappelijke impact van jouw keuzes. Focus op:

  1. Heldere overeenkomsten: Zorg dat je samenwerkingen aangaat op basis van zuivere onderaanneming. Vaak zien we dat de praktijk niet strookt met de gemaakte afspraken in modelovereenkomsten. Dit kan tot grote problemen leiden.
  2. Realiteitscheck: Voer regelmatig evaluaties uit om te controleren of de feitelijke uitvoering overeenkomt met de gemaakte afspraken. Bijvoorbeeld: een zzp’er die werkt onder gezag, met vaste werktijden en instructies, valt niet onder de definitie van zelfstandigheid.
  3. Afbakening van taken: Zorg ervoor dat zzp’ers geen structureel dezelfde werkzaamheden uitvoeren als je werknemers. Dit voorkomt een vermoeden van schijnzelfstandigheid en versterkt de juridische houdbaarheid.

Proactief beleid en interne waarborgen

Het voorkomen van schijnzelfstandigheid begint bij een sterk en goed doordacht beleid. Implementeer de volgende maatregelen om jouw organisatie compliant en toekomstbestendig te maken:

  1. Beleid opstellen: Ontwikkel een intern beleid waarin wordt vastgelegd hoe jouw organisatie omgaat met zzp’ers. Zorg dat dit beleid actueel blijft en breed gedragen wordt binnen de organisatie.
  2. Training en bewustwording: Organiseer trainingen en informatiesessies voor managers en medewerkers over de risico’s van schijnzelfstandigheid. Zo begrijpt iedereen de consequenties van onjuiste arbeidsrelaties.
  3. Audits en controles: Voer periodieke audits uit om te controleren of arbeidsrelaties voldoen aan de actuele wetgeving. Dit helpt jouw organisatie om tijdig bij te sturen en risico’s te minimaliseren.

Arbeidsovereenkomst: Een wettelijke verplichting

In situaties waarin sprake is van gezag, arbeid en beloning, is het verplicht om een arbeidsovereenkomst aan te bieden. Dit is geen optie, maar een wettelijke verplichting. Denk hierbij aan:

Het niet naleven van deze verplichting kan leiden tot hoge boetes, naheffingen en reputatieschade. Een arbeidsovereenkomst biedt daarentegen stabiliteit, duidelijkheid en voorkomt juridische conflicten.

Jouw maatschappelijke antenne

Als opdrachtgever draag je niet alleen een juridische, maar ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. De samenleving verwacht van bedrijven dat ze bijdragen aan een eerlijke arbeidsmarkt. Schijnzelfstandigheid ondermijnt sociale zekerheid en vergroot ongelijkheid. Door transparant en bewust te handelen, laat je zien dat jouw organisatie maatschappelijk betrokken is en een voortrekkersrol speelt in de sector.

De voordelen van een proactieve aanpak

Een proactieve aanpak levert niet alleen compliance op, maar ook:

Conclusie

De bouw- en infrasector staat hoog op de prioriteitenlijst van de Belastingdienst. Controles zullen toenemen en de gevolgen van non-compliance kunnen groot zijn. Als opdrachtgever kun jij het verschil maken door wetgeving correct toe te passen en leiderschap te tonen.

Neem verantwoordelijkheid, implementeer een sterk beleid, train je team en voer regelmatige controles uit. Leiderschap tonen betekent niet alleen de regels volgen, maar ook verantwoordelijkheid nemen voor de impact van jouw keuzes. Een eerlijke arbeidsmarkt begint bij jou. Zorg dat jouw organisatie klaar is voor de toekomst — wees voorbereid, wees proactief en draag bij aan een duurzame en transparante sector.