Opdrachtgevers en opdrachtnemers in de bouwsector hebben afspraken gemaakt om stijgende prijzen en leveringsproblemen van bouwmaterialen te voorkomen. Door bijzondere omstandigheden, zoals de oorlog in de Oekraïne, zijn deze problemen ontstaan. De afspraken zijn vastgelegd in sectorbrede, adviserende handelingskaders.
Adviezen voor prijs-, leverings- en continuïteitsrisico
In de bouwsector is sprake van onzekerheid, bijvoorbeeld over de beschikbaarheid van bouwmaterialen, hoe er omgegaan wordt met geld dat minder waard is geworden en over de stijging van energie- en loonkosten. De risico’s die de extra kosten geven kunnen bedrijven niet alleen dragen. Daarom was er bij zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers behoefte aan handelingskaders met adviezen over hoe om te gaan met prijsrisico, leveringsrisico en continuïteitsrisico in lopende en toekomstige projecten.
Vijf handelingskaders vastgesteld
De sector heeft via het Bouwberaad op 12 april de laatste adviserende handelingskaders in de reeks van vijf handelingskaders vastgesteld: Utiliteitsbouw, Nieuwbouw huur & koop en Onderhoud, Renovatie en Verduurzaming. De handelingskaders voor Landelijk infra en Infra voor decentrale overheden waren eerder dit jaar al vastgesteld. Deze kaders komen voort uit de intentieverklaring ‘Samen doorbouwen in onzekere tijden’. Hierin hebben overheid en marktpartijen uitgangspunten vastgelegd voor extreme kostenstijgingen, materiaalonzekerheid en continuïteit van werk. Met als doel om de risico’s in de bouwketen te verkleinen, de schade te beperken en de productie op gang te houden. Met een gezonde sector kunnen betrokken partijen maatschappelijke uitdagingen zoals de woningbouw, verduurzaming, aanleg en onderhoud van infra samen aangaan.
Gespreksagenda
De vijf adviserende handelingskaders zijn bedoeld als gespreksagenda op projectniveau. Ze bestaan onder meer uit een stappenplan en tips voor het toepassen van bestaande regels binnen een contract. Ook is er onder meer aandacht voor indexering en de risicoregeling. In sommige gevallen kunnen afspraken worden gemaakt over de excedentregeling. Dit zijn afspraken over een vergoeding voor kosten bij onvoorziene omstandigheden zoals bijvoorbeeld is opgenomen in het handelingskader Utiliteit.
Het gaat grotendeels om bestaande regelingen, die overzichtelijk zijn vastgelegd om partijen te ondersteunen bij het opvangen van extreme prijsstijgingen. De adviserende handelingskaders zijn hiermee een praktische gebruiksaanwijzing voor de gesprekken tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers over projecten en contracten. Dat moet uiteindelijk leiden tot concrete oplossingen, die voor beide partijen aanvaardbaar zijn. En het moet partijen ondersteunen om de bouwstroom op gang te houden door projecten succesvol uit te kunnen voeren, ondanks onzekere omstandigheden.
Werkbare oplossingen
De adviserende handelingskaders gaan uit van de eigen verantwoordelijkheid van de partijen. Eerst moeten ketenpartners zichzelf inspannen om kostenstijgingen en leveringsproblemen te voorkomen en hiervoor oplossingen zoeken. Als dat niet lukt is de volgende stap het aangaan van een gesprek met de opdrachtgever en partijen in de keten om te komen tot werkbare oplossingen. Dit is vastgelegd in de handelingskaders waarbij partijen zich transparant en open opstellen om samen op zoek te gaan naar mogelijkheden. Indien lopende contractbepalingen niet toereikend zijn, kunnen partijen nadere afspraken maken over compensatie voor prijsschommelingen in lopende en nieuwe projecten of over termijnen.
Hieronder treft u de verschillende handelingskaders aan.
Voor nadere informatie kunt u hier terecht.